Диграф SH-ның кемшілігі – екі әріптен құралып, жүйесіз көрінуінде. Және де аСХана секілді сөздерде түсініспеушілік тудыруы мүмкін. Ондай болмау үшін жеке ереже құрау керек, мысалы дефис арқылы бөлек жазу: as-hana. Бірақ ондай әуре керек?
Енді диакритикаға көшейік. Түрікшіл Ş не басқа диакритикалы Ś, Š әріптері жақсы шешім боп көрінгенімен, мәтінде диакритиканың көп болуы визуалды қоқыс жасауы мүмкін. Ш дыбысы қазақ тілінде жиі кездеседі. "Шешуші" деген сөзді мысалға алсақ: şeşüwşi/šešüwši/śeśüwśi. 4 диакритика! Сұмдық... Ал тек бас әріппен жазатын болсақ, тіпті бесеу болар еді: ŞEŞÜWŞİ. Еш эстетика жоқ, ұсқынсыз поляк, чех, вьетнам жазуындай қылайық па жазуымызды? Ең ұтымды шешім — бос боп тұрған Cc әрпін арнау. Жақтайтын дәлелдер: 1) Cc әрпіне Ч не Ц дыбыстарын арнау керек емес, сондықтан Ш-ға арнауға болады. 2) Ескі латын Жаңәліпте осы әріп қолданылды. Халықтың үйреніп кетуіне қиын болады деген негізсіз уәж. Басында жалпы латын әліпбиі бәріне де үйреншікті емес, қиын боп көрінер. Кейін үйренісіп кетеді бәрібір.
B
Berik Sheráliuly
Қолданушы
22/02/2018 15:17
1
0
Шш әріпін латынша Сс деп белгілесе болады. Sh деп ағылшындарша таңбалауға болады. Бірақ бізде орыстан, парсыдан, арабтан енген сөздер мен әріптер жетерлік. Мәселен Асхат сөзін латынша Ashat деп жазсақ, онда ол Ашат болып оқылып кетеді. Әсілінде бұл сөз Асхат емес, Асқат болу керек еді. Сәбет үкіметінің тұсында бұрмаланғандықтан, оны ешкім қайтіп түземейді. Сондықтан Шш дыбысын латынның Сс (Си) таңбасымен белгілеген жөн!
Болмаса ақыры төбесіне ноқат қойылған таңбалар пайда болып жатыр ғой соңғы бекітілген нұсқада, онда төбесіне ноқат қойылған Ss (Эс) таңбасымен неге таңбаламасқа?!